تشخیص اگزما

تشخیص اگزما یا درماتیت آتوپیک شامل یک سری مراحل و روش‌های پزشکی است که توسط پزشکان برای ارزیابی و تایید وجود این بیماری پوستی انجام می‌شود. اگزما یک بیماری پوستی مزمن است که باعث خشکی، قرمزی، خارش و التهاب پوست می‌شود. برای تشخیص اگزما، پزشکان از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

تشخیص اگزما چگونه است؟

تشخیص اگزما نوعی تشخیص بالینی است که بندرت به آزمایش نیاز دارد.
شرح حال و معاینه بالینی معمولا یک سابقه شخصی یا خانوادگی از بیماری آتوپیک و یا برخورد با آغازگر های اختصاصی (مثل صابون، حیوانات دست آموز، لباس، غذاها) را آشکار می کند. بثورات این بیماری توزیع و شکل تیپیک دارند و همیشه خارش دارند.
معیار بالینی عبارت است از وجود حداقل 3 معیار اصلی و 3 معیار فرعی:
معیارهای اصلی عبارتند از: خارش، درماتیت مزمن یا عود کننده، شرح حال بیماری آتوپی جلدی یا تنفسی دیگر، وجود بثورات با توزیع مشخص بر اساس سن
معیارهای فرعی عبارتند از: خشکی پوست، حساسیت بیش از حد آلرژی زای محیطی و محرک های پوستی، التهاب لب، عفونت های پوستی، تشدید خطوط کف دستی و… (بیش از ۲۰معیار فرعی تعریف شده است)
در 80% از بیماران IgE کلی سرم افزایش یافته است.
آزمایش های مربوط به انواع آلرژی برای مواد آلرژی زا استنشاقی و غذایی اغلب مثبت است.
اگر شک به سایر بیماری ها وجود داشته باشد، ممکن است بررسی بافت شناسی اندیکاسیون انجام شود.

علائم اگزما

خارش شدید همراه با قرمزی و خراشیدگی.پوست به طور مزمن خشک و چرم مانند می شود.
روی مناطق ملتهب و قرمز، پوست خشک و پوسته پوسته پدیدار می شود. این حالت باعث ایجاد خارش و سوزش شدید می گردد.
این بیماری خارشی که به بثورات تبدیل می شود نام گرفته است زیرا بیماران اغلب دچار بثوراتی می شوند که ثانویه به خراشاندن مزمن نواحی خارش دار پوست بوجود می آیند.
الگوی آشنا بعداز شیرخوارگی: سطوح فلکسور(جلوی آرنج و حفره پوپلیته، گردن،مچ دستها و مچ پاها) می باشد اما در شیرخوارگی اغلب :صورت،تنه و سطوح اکستانسور(پشت دست و پا ) درگیر هست.
علائم خراشاندن و مالیدن پوست مبتلا بویژه هنگام شب دردسرساز است و مممکن است با خواب بیمار تداخل کند.
بین حملات شعله ور شدن بیماری، پوست ممکن است طبیعی به نظر برسد یا اگزمای مزمن داشته باشد.
اگزمای مزمن باعث ایجاد لکه هایی در پوست می شود که پوسته پوسته ، چرم مانند، قرمز رنگ و هیپر یا هیپوپیگمانته هستند.

بیشتر بخوانید: اگزما و لیزر موهای زائد

علل اگزما

التهاب مزمن و سطحی درپوست این افراد در مواجهه با آلرژن ها و مواد محرک اتفاق می افتد.
این یافته که در 85% از بیماران سطح IgE سرم بالا و آزمون پوستی آلرژی نسبت به مجموعه متنوعی از غذاها و مواد آلرژی زای استنشاقی مثبت است، ثابت می کند آلرژی آغازگر یا تشدید کننده این پدیده است.
مکانیسم های دقیق ایمونولوژیک هنوز کاملا شناخته نشده اند. چنین فرض شده است که غیر موثر بودن سد اپیدرمی به محرک ها این امکان را می دهد که از طریق ترک ها به پوست راه یابند.
بیماری آلرژیک در 25% از جمعیت وجود دارند و میزان بروز آن ها در سراسر جهان رو به افزایش است.
بیماران اغلب سابقه شخصی یا خانوادگی بیماری های آتوپیک از جمله آسم یا تب یونجه را دارند.
تمام نژادها و تمام سنین را گرفتار می کندو معمولا در اوائل کودکی شروع می شود. 60% از بیماران در سال نخست زندگی مبتلا می شوند ولی فرونشینی در 75% از موارد تا 15 سالگی اتفاق می افتد.
میزان بروز درماتیت آتوپیک و سایر بیماری های آلرژیک در نواحی شهری و کشورهای توسعه یافته بویژه جوامع غربی افزایش یافته است.
فرضیه ای وجوددارد که بیماری های مربوط به آتوپی تا اندازه ای به علت کاهش برخورد با میکروب ها دراوائل زندگی رخ می دهند.
عفونت های ثانویه باکتریایی در افراد مبتلا به اگزمای آلرژیک بسیار شایع هستند. برای این منظور باید به یک کلینیک درمان آلرژی حاذق و باتجربه مراجعه شود.

مراحل تشخیص اگزما

ابتدا پزشک تاریخچه پزشکی شما مانند سابقه خانوادگی آلرژی‌ها یا اگزما را بررسی می‌کند. سوالاتی درباره علائم، مدت زمان وجود آنها، محرک‌های ممکن (مانند غذاها، مواد شیمیایی، تغییرات آب و هوا) و هر درمانی که قبلا امتحان کرده‌اید، پرسیده می‌شود.

سپس پزشک پوست شما را معاینه می‌کند و به دنبال علائم خاص اگزما مانند خشکی، قرمزی، تورم و خارش می‌گردد. محل‌های معمول بروز اگزما مانند داخل آرنج‌ها، پشت زانوها، مچ دست و گردن نیز بررسی می‌شود.

در مرحله بعد در برخی موارد، پزشک ممکن است تست‌های پوستی مانند تست پچ (Patch test) را برای شناسایی آلرژی‌های احتمالی انجام دهد. این تست شامل قرار دادن آلرژن‌های مختلف بر روی پوست و مشاهده واکنش پوست به آنها است. همچنین ممکن است آزمایش خون برای بررسی سطوح ایمونوگلوبولین E (IgE) و سایر نشانگرهای آلرژی انجام شود. این آزمایش‌ها می‌توانند به تشخیص وجود آلرژی‌ها یا حساسیت‌ها کمک کنند، اما به تنهایی برای تشخیص اگزما کافی نیستند.

در برخی موارد نادر، پزشک ممکن است نمونه کوچکی از پوست را برای بررسی میکروسکوپی بگیرد. این روش برای تایید تشخیص و حذف سایر شرایط مشابه استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: اگزمای واریسی

نکات مهم برای تشخیص اگزما

• پزشک باید اگزما را از سایر شرایط پوستی مانند پسوریازیس، درماتیت سبورئیک، و عفونت‌های قارچی متمایز کند.
• شناسایی و اجتناب از محرک‌های احتمالی (مانند مواد غذایی، محصولات مراقبت از پوست، لباس‌ها، و محیط‌های خاص) می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.
• مرطوب کردن منظم پوست و استفاده از کرم‌های مخصوص ممکن است به کاهش عود علائم کمک کند.
• گاهی اوقات تغییر در رژیم غذایی و شیوه زندگی می‌تواند تاثیر مثبت بر کنترل اگزما داشته باشد.
• مشورت با متخصصین پوست یا آلرژی می‌تواند کمک بزرگی در مدیریت و درمان اگزما باشد.

نتیجه ‌گیری

تشخیص اگزما معمولا بر اساس تاریخچه پزشکی و معاینه بالینی انجام می‌شود، اما در برخی موارد تست‌های پوستی و آزمایش‌های دیگر نیز ممکن است لازم باشد. اگر علائمی دارید که ممکن است به اگزما اشاره داشته باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق‌تری صورت گیرد و درمان مناسبی پیشنهاد شود.

سوالات متداول