حساسیت های پوستی: به همراه علائم، علل و بهترین راه های درمان

آیا دچار حساسیت های پوستی هستید؟ علت ایجاد حساسیت های پوستی چیست؟ آیا به راه های مقابله با این عارضه فکر کردید؟ بسیاری از افراد از حساسیت های پوستی رنج می‌برند. خارش یک حس ناخوشایند است که فرد را مجبور می کند با ایجاد خارش و خراش دادن پوست یک حالت لذت آنی احساس کند و باعث می شود فرد به یک حالت تسکین موقت برسد. اما خودش باعث می شود که یک چرخه معیوبی را تولید کرده و دوباره هیستامین ها میتابولیت ها را آزاد می کنند و خارش تشدید می شود و آن حس ناخوشایند را در اصطلاح خارش می گوییم .
خارش پوستی بیماری خیلی شایعی است و گاهی مزمن هستند خارش علامتی از بیماری است و می تواند علائمی از بیماری داخلی باشد یا می تواند علائمی از بیماری های پوستی باشد. پس حتما باید به خارش های طول کشیده پرداخته شود. با ما در این مقاله به منظور آشنایی بیشتر با حساسیت های پوستی و عوارض آن همراه باشید.

حساسیت پوستی چیست و چرا ایجاد می‌شود؟

حساسیت پوستی یا آلرژی پوستی واکنشی غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن به مواد خاصی است که بی‌ضرر هستند، اما در برخی افراد باعث تحریک پوست می‌شوند. این واکنش ممکن است به صورت خارش، قرمزی، التهاب، خشکی، سوزش یا حتی تاول ظاهر شود و شدت آن از خفیف تا شدید متغیر است.

علت ایجاد حساسیت‌های پوستی تماس مستقیم پوست با مواد حساسیت‌زا مانند مواد شوینده، برخی فلزات (مانند نیکل)، گرد و غبار، مواد آرایشی، صابون‌های معطر، یا حتی برخی غذاهاست. همچنین ممکن است این واکنش‌ها به دلیل شرایط ژنتیکی، ضعف در لایه محافظ پوست یا تحریک سیستم ایمنی رخ دهند. در برخی موارد، استرس، تغییرات آب‌و‌هوایی یا عفونت‌ها نیز می‌توانند محرک حساسیت‌های پوستی باشند.

علت ایجاد حساسیت های پوستی چیست؟

ممکن است حداقل 10 روز طول می کشد تا بعد از اولین تماس با چیزی حساسیت نشان دهید. گاهی به محض ایجاد حساسیت، ممکن است ظرف چند دقیقه پس از تماس با آن واکنش نشان دهید. یا ممکن است یک یا دو روز طول بکشد.

شایع ترین علل حساسیت های پوستی عبارتند از:

• نیکل، فلزی است که در جواهرات استفاده می شود و روی شلوار جین، مواد آرایشی، لوسیون ها، صابون ها و شامپوها می چسبد.
• کرم های ضد آفتاب و اسپری های مخصوص حشرات
• داروهایی که روی پوست خود قرار می دهید، مانند آنتی بیوتیک ها یا کرم های ضد خارش
• عطرها
• محصولات پاک کننده
• گیاهان، از جمله پیچک سمی
• لاتکس، که در موارد کشسان مانند دستکش پلاستیکی ، الاستیک در لباس ، کاندوم و بادکنک استفاده می شود.
• مواد شیمیایی
• در صورت داشتن بیماری پوستی مانند اگزما ( درماتیت آتوپیک)، التهاب در قسمت پایینی ساق پا به دلیل گردش خون ضعیف و خارش در قسمت های خصوصی بدن، به احتمال زیاد به آلرژی های پوستی خاصی مبتلا می شوید.

انواع رایج حساسیت‌های پوستی را بشناسید

حساسیت‌های پوستی در شکل‌ها و شدت‌های مختلفی بروز می‌کنند و شناخت نوع آن‌ها برای درمان مؤثر و پیشگیری از عود اهمیت زیادی دارد. در ادامه با رایج‌ترین انواع حساسیت‌های پوستی آشنا می‌شوید:

• درماتیت تماسی
  این نوع حساسیت زمانی رخ می‌دهد که پوست با ماده‌ای تحریک‌ کننده یا آلرژن تماس پیدا کند. می‌تواند تحریکی (مثل مواد شوینده قوی) یا آلرژیک (مثل نیکل یا رنگ مو) باشد.
• کهیر
  کهیر به صورت برجستگی‌های قرمز و خارش‌دار روی پوست ظاهر می‌شود که به‌صورت ناگهانی بروز می‌کنند. ممکن است ناشی از غذا، دارو، استرس یا تماس با آلرژن باشد.
• اگزما
  یک بیماری مزمن پوستی است که با خشکی، خارش، التهاب و گاهی ترک ‌خوردگی پوست همراه است. اگزما زمینه ژنتیکی دارد و در کودکان شایع‌تر است.
• درماتیت سبورئیک
  این نوع بیشتر در نواحی چرب پوست مثل پوست سر، اطراف بینی و ابرو دیده می‌شود و با پوسته‌پوسته شدن، التهاب و خارش همراه است.
• فتودرماتیت (حساسیت به نور)
  واکنشی غیرعادی به نور خورشید یا منابع نوری مصنوعی است که باعث قرمزی، سوزش یا تاول می‌شود.

شناخت دقیق نوع حساسیت پوستی به انتخاب درمان مناسب و حذف عوامل تحریک ‌کننده کمک زیادی می‌کند. برای تشخیص قطعی، مراجعه به متخصص پوست ضروری است.

علت خارش پوست

خارش هایی که زیر 6 هفته طول بکشد ممکن است که یکی از انواع آلرژی های گذرا باشد. مانند آلرژی هایی به غذا به عطرها به گرده افشانی گل ها به حیوانات و عوامل مختلف آلرژی زا مثل داروهای خاص.
ولی اگر خارش بیش از 6 هفته طول بکشد خارش مزمن می باشد و باید دنبال علت آن گشت. این خارش گاهی همراه با بثورات جلدی و قرمزی است اما گاهی تغییری در پوست ظاهر نمی شود. اگر دچار خارش شدید حتما به متخصص پوست یا آلرژی مراجعه کنید.

می کنند و باعث انسداد مجرای صفراوی می شوند که در این صورت صفرا وارد خون می شود و باعث ایجاد خارش می شود البته در این صورت علائم دیگری همانند زردی هم همراه آن است .
بیماری دیگری که سبب ایجاد خارش می شود بیماری های کلیوی هستند .کسانی که دیالیز می شوند خیلی دچار خارش می شوند زیرا یون های کلسیم و فسفات در خون آن ها بالا می رود و خارش های خیلی شدید و ناراحت کننده ای دارند.
بیماری های عفونی نیز می توانند سبب خارش شوند مثل هپاتیت C، ایدز، برخی از سرطان های خون انگل ها نیز باعث خارش می شوند مثل وجود کرمک در بچه ها و همین طور انگل هایی که به پوست حمله می کنند مثل گال و شپش سر ، قارچ های پوستی کم کاری تیروئید با ایجاد خشکی پوست و پر کاری تیروئید هم به شکل دیگر باعث ایجاد خارش می شوند. کم خونی ها هم یکی از دلایل ایجاد خارش می باشند.

نوعی از انواع خارش نور و درماتیت ها یا خارش های عصبی می باشد استرس و اضطراب هم می تواند باعث ایجاد خارش گردد یا برخی از شخصیت های وسواسی هم می تواند باعث ایجاد خارش گردد. پس ما طیف وسیعی از بیماری های داخلی را داریم که سبب ایجاد خارش می شوند.

چه عواملی باعث تشدید حساسیت پوستی می‌شوند؟

حساسیت پوستی ممکن است با محرک‌های خاصی تشدید شود و علائم آن مانند خارش، التهاب یا قرمزی شدت بیشتری پیدا کند. شناخت این عوامل تحریک‌کننده، گام مهمی در کنترل و پیشگیری از عود حساسیت است.

مهم‌ترین عوامل تشدیدکننده حساسیت پوستی عبارت‌اند از:

• مواد شیمیایی محرک مانند شوینده‌ها، صابون‌های قوی، مواد سفیدکننده و عطرها
• آب داغ و دوش طولانی که باعث خشکی پوست و تضعیف سد محافظ آن می‌شود
• لباس‌های تنگ یا با الیاف مصنوعی که باعث تعریق و تحریک پوست می‌شوند
• استرس و اضطراب که می‌توانند واکنش‌های التهابی بدن را تشدید کنند
• هوای سرد یا خیلی خشک که رطوبت طبیعی پوست را کاهش می‌دهد
• آلرژن‌های محیطی مانند گردوغبار، گرده گیاهان، موی حیوانات یا کپک
• رژیم غذایی محرک برخی غذاها مانند شکلات، آجیل، غذاهای تند یا لبنیات در برخی افراد حساسیت‌زا هستند
• استفاده نادرست از محصولات آرایشی یا مراقبتی به‌ویژه آن‌هایی که ترکیبات شیمیایی یا رایحه‌های قوی دارند

با شناسایی و حذف این عوامل از محیط زندگی و سبک زندگی روزانه، می‌توان تا حد زیادی از بروز یا تشدید حساسیت پوستی جلوگیری کرد.

تشخیص علت خارش پوست

متخصص پوست ابتدا پوست فرد را معاینه می کند، نواحی کف سر ناخن ها و پوست را می بیند اگر مشکل پوستی وجود داشت که در رده بیماری های پوستی قرار می گیرد. در غیر این صورت بررسی های داخلی مورد نیاز انجام می شود و در صورت نیاز به متخصص مربوطه ارجاع داده می شود . تشخیص اگزما برای شروع درمان بسیار مهم است.

حساسیت های پوستی اگزما

این بیماری از ابتدای تولد با ما هست و ممکن است زمانی رخ بدهد و تا سالیان سال با ما همراه باشد .پوست بزرگترین و قوی ترین سد دفاعی بدن است و بزرگترین و قوی ترین سیستم دفاعی بدن در پوست قرار گرفته است.

یک سری سلول ها در پوست قرار گرفته اند و نسبت به عوامل خارجی که در خارج بدن هستند واکنش نشان می دهند، و مانع داخل شدن آن ها به درون بدن می شوند و همین مورد می تواند باعث ایجاد اگزما شود .
انواع اگزما ها چند زمینه دارد :
یا سرشتی است و ژن آن در درون بدن ما وجود دارد و ما آن را از تولد با خود داریم و حتی ممکن است در نوزادان ایجاد شود. یا درهنگام تولد همین که پوست نوزاد با هوا تماس پیدا می کند ممکن است دچار این حساسیت شود.
این نوع اگزما، اگزمای اتوپیک می باشد. مانند نوزادانی که پوست خشکی دارند و اولین علائمشان را می توانیم ماه سوم تولد با قرمزی صورت قرمزی بدن ببینیم .
گاهی اوقات این نوزادان حتی نسبت به شیری که می خورند حساسیت پیدا می کنند. ولی مهمترین عامل در اگزمای سرشتی و اگزمای اتوپیک هوا است ، هر چه هوا خشک تر باشد بیشتر بروز می کند .

دومین بحث اگزما ها اگزماهای اکتسابی است که ما عاملش را در بیرون پیدا می کنیم . مثلا اگزماهای دست ناشی از شوینده ها هستند .
عوامل فیزیکی مثل گرما و سرما و عوامل شیمیایی مثل شوینده ها می توانند اگزما ایجاد کنند.در صابون های مایع ماده ای به نام فرمالین می ریزند تا کف ایجاد شود که این فرمالین می تواند پوست را کاملا نازک کند.
اولین قدم در کسانی که اگزما دارند یا سابقه اگزمای تماسی دارند حذف عامل حساسیت زا است که مهمترینش صابون های مایع است . در این صورت باید به سمت شوینده های غیر صابونی یا پن ها برویم .
یک سری از شغل ها هم ایجاد اگزما می کنند مثل کسانی که با سیمان کار می کنند ، کسانی که در صنعت هواپیمایی کار می کنند و دستانشان با روغن هیدرولیک تماس پیدا می کند.

دانه های قرمز روی پوست همراه با خارش

دانه های قرمز روی پوست بسیار شایع هستند و در بیشتر موارد بی ضرر هستند. آنها می توانند ناشی از شرایط مختلفی از جمله عفونت ها ، واکنش های آلرژیک ، اختلالات پوستی و سرطان پوست باشند.

دانه های قرمز پوستی بسته به علت آن می توانند در ظاهر و تعداد متفاوت باشند. آنها ممکن است هم رنگ پوست شما باشند یا رنگ متفاوتی داشته باشند. آنها ممکن است خارش دار، بزرگ یا کوچک باشند. برخی ممکن است سخت باشند در حالی که برخی دیگر نرم و متحرک به نظر می رسند.

اکثر برجستگی های پوستی نیازی به درمان ندارند. با این حال، اگر برجستگی شما باعث ناراحتی می شود، باید با پزشک خود صحبت کنید. همچنین اگر نگران تغییراتی در برجستگی یا وضعیت کلی پوست خود هستید، باید با پزشک خود تماس بگیرید.

پیشگیری از حساسیت‌های پوستی با رعایت چند نکته ساده

اگر پوست حساسی دارید یا سابقه آلرژی پوستی در شما وجود دارد، رعایت چند نکته ساده اما کاربردی می‌تواند به‌طور چشمگیری از بروز یا تشدید حساسیت‌های پوستی جلوگیری کند. پیشگیری، همیشه بهتر و آسان‌تر از درمان است.

• از صابون‌ها و شوینده‌های ملایم و بدون عطر استفاده کنید
• لباس‌هایی با الیاف طبیعی مثل پنبه بپوشید و از پوشیدن لباس‌های تنگ یا با پارچه‌های مصنوعی خودداری کنید
• پوست خود را مرتب مرطوب کنید، به‌ویژه پس از استحمام
• از تماس طولانی‌مدت با آب داغ، بخار یا مواد شیمیایی خودداری کنید
• ضدآفتاب مناسب پوست حساس استفاده کنید و قرارگیری در نور مستقیم آفتاب را محدود کنید
• در محیط‌های خشک از دستگاه‌های رطوبت‌ساز استفاده کنید
• استرس و اضطراب را با تمرینات مدیتیشن کاهش دهید
• از مصرف غذاها یا داروهایی که سابقه واکنش پوستی نسبت به آن‌ها دارید، پرهیز کنید

با رعایت این نکات ساده می‌توانید پوست خود را در برابر بسیاری از محرک‌ها ایمن نگه دارید و از ناراحتی‌های پوستی مکرر جلوگیری کنید. اگر با وجود مراقبت‌ها، باز هم دچار واکنش‌های پوستی شدید، حتما با پزشک متخصص پوست مشورت نمایید.

درمان حساسیت های پوستی

به افراد توصیه می شود که عامل اگزما را حذف کنند بدین صورت که باید مانعی بین آن ماده حساسیت زا و پوست دست ایجاد شود. مثلا دستکش نخی پوشیده و بر روی آن دستکش پلاستیکی پوشیده شود تا ماده آلرژن مستقیما با پوست تماس پیدا نکند .
اگزمای دیگری وجود دارد که ناشی از نور خورشید است که در حالت شدید این نوع اگزما به سمتی می رود که آنژیو ادم شود و راه هوایی را ببندد که به وسیله دستگاه سولاریوم ایجاد می شود .
استفاده از وسایلی برای تغییر رنگ پوست بسیار خطرناک هستند و در خیلی از کشورهای اروپایی استفاده از آن ها ممنوع شده است چون به شدت سرطان زا می باشند .

نتیجه گیری

بهترین درمان پیشگیری است به این صورت که عوامل آلرژی و حساسیت های پوستی را از خود دور کنیم.
یکی از عواملی که زمینه ایجاد حساسیت پوستی را ایجاد می کند خشکی پوست است پس پوست را باید همیشه چرب نگه داریم.

سوالات متداول