فهرست محتوا:
اگزمای دور چشم نیازمند تشخیص و مدیریت خاصی است. زیرا درمان نادرست میتواند منجر به مشکلات جدیتری مانند عفونتهای ثانویه یا آسیبهای دائمی به پوست حساس دور چشم شود. استفاده از محصولات مناسب، رعایت نکات بهداشتی، و در صورت لزوم مشاوره با پزشک یا متخصص پوست میتواند به کنترل و کاهش علائم این بیماری کمک کند.
بیشتر بخوانید: بهترین پماد برای درمان اگزما
اگزمای دور چشم چیست؟
اگزما یک بیماری التهابی پوست است که میتواند نواحی مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد، از جمله اگزمای پوست سر، اگزمای پوست و پوست حساس دور چشم. اگزمای دور چشم، که گاهی به عنوان درماتیت دور چشم نیز شناخته میشود، میتواند باعث خشکی، قرمزی، خارش، و تحریک پوست ناحیه دور چشم شود. این حالت نه تنها ظاهر فرد را تحت تاثیر قرار میدهد، بلکه میتواند منجر به ناراحتی و مشکلاتی در عملکرد روزانه نیز شود.
پوست دور چشم نسبت به سایر قسمتهای صورت نازکتر و همچنین حساستر است. بنابراین مستعد تحریک و التهاب است. عواملی مانند آلرژی، مواد شیمیایی موجود در محصولات آرایشی و بهداشتی، عوامل محیطی و حتی استرس میتوانند به تحریک و تشدید اگزمای دور چشم منجر شوند. این وضعیت ممکن است به صورت موقتی یا مزمن بروز کند و حتی در برخی موارد نیاز به درمان طولانی مدت داشته باشد.
علت ابتلا به اگزمای دور چشم
دلایل متعددی میتواند باعث بروز اگزمای دور چشم شود. انواع اگزما ممکن است به دلایل مختلفی ظاهر شود. برخی از عواملی که میتوانند منجر به اگزمای دور چشم شوند عبارتاند از:
سابقه خانوادگی
داشتن سابقه خانوادگی اگزما، آلرژی، آسم یا تب یونجه میتواند احتمال ابتلا به اگزمای دور چشم را افزایش دهد. اگر یکی از اعضای خانواده شما به این شرایط دچار باشد، شما نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
محیط
اگرچه اگزما بیماری مسری نیست، اما عوامل محیطی مانند دمای سرد و آلودگی هوا میتوانند وضعیت اگزما را تشدید کنند و منجر به بروز علائم شوند.
تماس با مواد حساسیتزا
اگزمای تماسی ممکن است پس از برخورد پوست با مواد تحریک کننده یا حساسیتزا بروز کند. این مواد میتوانند شامل محصولات آرایشی، لوسیونها، روغنها، صابونها، شامپوها، موچینها، گرد و غبار، کلر، ضد آفتابها، عطرها، دماهای بالا و رطوبت باشند که پوست پلکها و اطراف چشم را تحریک میکنند.
مراحل اگزمای دور چشم
اگزمای دور چشم دارای سه مرحله حاد، نیمهحاد و مزمن است. هر مرحله دارای علائم خاص خود است که روند پیشرفت بیماری را نشان میدهد. با این حال، پیشبینی دقیق شدت بیماری بر اساس مراحل آن دشوار است. بهعنوان مثال، اگزمای حاد میتواند علائم خفیف یا شدید داشته باشد.
اگزمای حاد
اگزمای حاد ممکن است به دلیل تماس با مواد حساسیتزا بروز کند. این مرحله به عنوان مرحله اولیه بیماری شناخته میشود و علائم آن به سرعت ظاهر میشوند. علائم شامل قرمزی، خارش شدید، برجستگی، تاولهای پر از مایعات، درد و تورم است.
اگزمای نیمه حاد
این مرحله به عنوان مرحله انتقالی از اگزمای حاد به اگزمای مزمن شناخته میشود. در برخی افراد، اگزما ممکن است از این مرحله شروع شود. علائم شامل پوستهپوسته شدن، خارش همراه با سوزش و قرمزی کمتر از مرحله حاد است.
اگزمای مزمن
علائم اگزما در این مرحله ممکن است حداقل ۳ ماه ادامه یابد و شکل متفاوتی نسبت به دو مرحله قبل داشته باشد. پوست ضخیم، خطوط پوستی برجسته، ترکهای پوستی، تیره شدن پوست و خارش از جمله علائم هستند. بسیاری از این علائم به دلیل خراشیدن مداوم پوست به وجود میآیند. مدتزمان لازم برای بهبودی علائم اگزمای مزمن به شدت آنها بستگی دارد.
روشهای تشخیص اگزمای دور چشم
آزمایشات خاصی برای تشخیص اگزما دور چشم در دسترس نیست. پزشک با بررسی دقیق علائم، سابقه پزشکی و معاینه پوست شما میتواند این مشکل را شناسایی کند. در طول معاینه، پزشک ممکن است با پرسش از شما به شناسایی عواملی که ممکن است باعث اگزما شده باشند، بپردازد.
در مواردی که اگزما بهدلیل تماس با مواد آلاینده یا حساسیتزا ایجاد میشود، شما میتوانید خودتان عوامل محرک را شناسایی و از آنها اجتناب کنید. همچنین، در برخی موارد پزشک ممکن است تست پچ را برای تشخیص دقیقتر اگزمای دور چشم پیشنهاد دهد. در این آزمایش، ماده حساسیتزا روی پوست شما قرار داده میشود تا واکنشهای احتمالی بررسی گردد.
روشهای درمان اگزمای دور چشم
چشم، بهعنوان حساسترین بخش صورت، نیازمند مراقبت ویژهای در درمان اگزمای دور چشم است. درمان نادرست ممکن است به خطر افتادن بینایی منجر شود. در تمامی مراحل و انواع اگزما و کاهش خارش، اساس درمان مؤثر است.
برای مدیریت اگزمای آتوپیک، اولین قدم کاهش علائم در ناحیه آسیب دیده است. پس از این مرحله، باید برنامه درمانی برای پیشگیری از بروز مجدد علائم پیاده سازی شود. در مورد اگزمای تماسی، حذف عامل حساسیتزا و اجتناب از تماس با آن بسیار حیاتی است. عموماً، درمانهای مناسب قادر به کاهش علائم اگزما در بازه زمانی ۲ تا ۸ هفته هستند.
نتیجه گیری
اگزمای دور چشم نیازمند مراقبت ویژه و پیگیری منظم است. با توجه به حساسیت بالای ناحیه دور چشم، درمان مناسب و اجتناب از عوامل تحریک کننده میتواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. همکاری با پزشک متخصص و رعایت نکات بهداشتی و پیشگیرانه، کلید موفقیت در مدیریت این بیماری است.
سوالات متداول
علائم اصلی اگزمای دور چشم شامل قرمزی، خارش، پوسته پوسته شدن، التهاب و در برخی موارد تورم و تاولهای کوچک است. در مراحل مزمن، پوست ممکن است ضخیمتر و تیرهتر به نظر برسد و خطوط پوستی برجسته شود.
عوامل متعددی میتوانند باعث بروز اگزمای دور چشم شوند، از جمله آلرژیها، تماس با مواد حساسیتزا، تغییرات آب و هوا، استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی نامناسب، و عوامل ژنتیکی.
تشخیص اگزمای دور چشم از طریق معاینه بالینی توسط پزشک، بررسی تاریخچه پزشکی و علائم بالینی صورت میگیرد. در برخی موارد، تستهای آلرژی یا تست پچ برای شناسایی عوامل حساسیتزا انجام میشود.