از کهیر پوستی چه می‌دانید؟

کهیر پوستی یک واکنش پوستی است که موجب خارش پوست می‌شود. کهیرهای مزمن، جوش‌هایی هستند که بیش از شش هفته طول می کشند و اغلب در طی ماه ها یا سال ها عود می کنند. اغلب، علت کهیر مزمن مشخص نیست. به طور کلی کهیر پوستی بثوراتی روی پوست صورت یا بدن با حدود کاملا مشخص، برجسته، قرمز رنگ و خارش دار هستند. این ضایعات چند شکلی، گرد یا به اشکال نامنظم می باشند. آن ها از مراکز شروع به محو شدن می کنند و قطر آن ها از چند میلی متر تا چندین سانتی متر متفاوت است.

این ضایعات گذرا هستند و به طور معمول ظرف ۲۴ ساعت ناپدید می شوند. ضایعات کهیری لایه سطحی پوست را گرفتار می کنند، برخلاف کهیر پوستی که سطحی هستند، ادم پوست یا آنژیوادم قسمت های عمقی تر درم و بافت زیر جلدی را درگیر می کند.

این عارضه ۲۵ درصد از مردم را گرفتار می کند. مصرف برخی از مواد غذایی مانند شکلات، گوجه فرنگی، آجیل ها، ماهی،تخم مرغ، شیر، توت فرنگی، و افزودنی‌های غذایی و میوه‌های تازه به‌ویژه مرکبات و برخی از داروهایی از قبیل پادزیستها (آنتی‌بیوتیک‌ها) و مسکن‌ها مثل کدئین، آسپیرین، خواب‌آورها، ویتامین ها و تقریباً هر نوع دارویی می‌تواند ایجاد کهیر پوستی نماید. شایان ذکر است که مصرف پیاپی آسپیرین باعث ایجاد کهیر مزمن می شود.

علل کهیر پوستی چیست؟

اکثر موارد با واسطه ایمنی به وجود می آیند، که شامل:

• واکنش نوع I : ( حساسیت بیش از حد و فوری) نسبت به غذاها، داروها، شیره گیاهان، نیش حشرات و سایر مواد آلرژی زا که باعث آزادسازی هیستامین از سلول های ماست سل و بازوفیل، گشادشدن عروق بطور موضعی و ادم و یک پاسخ التهابی همراه با تورم و قرمزی یا کهیر پوستی می شود.
• واکنش نوع II : ( آنتی بادی سیتوتوکسیک) به علت واکنش انتقال خون
• واکنش نوع III : (کمپلکس آنتی ژن-آنتی بادی) به علت بیماری سرم بصورت شایع بدنبال مصرف داروها
• واکنش نوع IV: (حساسیت نوع تاخیری) به علت داروها، غذاها
• سایر موارد شامل بیماری های خودایمن ( مثل واسکولیت، تیروئیدیت، SLE) و عفونت ها ( مثل هلیکو باکتری پیلوری) است.
• موارد غیر مربوط به سیستم ایمنی ممکن است به علت مسائل فیزیکی (مثل درماتوگرافیسم، کهیر سرمایی،نوری،گرمایی، برخورد با آفتاب)، دگرانولاسیون مستقیم سلول های ماست به علت برخی داروها، مواد حاجب اشعه و غذاهای پرهیستامین (مثل صدف) ممکن است کهیر پوستی ایجاد شود.
• بیش از۵۰ در صد از بیماران به کهیر پوستی، آنژیوادم دارند.
• ممکن است سابقه خانوادگی یا شخصی آتوپی (افزایش حساسیت به علت عوامل ارثی ) وجود داشته باشد.

1. کهیر پوستی حاد (۶ هفته) بیش از دو سوم موارد را تشکیل می دهد.
2. کهیر مزمن (حداقل ۲ حمله در هفته به مدت ۶ هفته پیاپی) حدود ۳۰ درصد از موارد را تشکیل می دهد.

تشخیص کهیر پوستی

بیمار ابتدا با مراجعه به یک متخصص یا کلینیک آلرژی یک شرح حال و معاینه کامل از خود را باید در اختیار قرار دهد. احوال خود را نسبت به عواملی مانند غذاها، داروها، برخوردهای محیطی مبذول کند. در بیمارانی که کهیر پوستی حاد دارند اغلب به هیچ گونه اقدام آزمایشگاهی نیازی نیست مگر اینکه پزشک براساس شرح حال نیازمند آزمایشات تکمیلی باشد.

بیمارانی که کهیر پوستی مزمن دارند، ویژگی های نگران کننده شرح حال و معاینه بالینی باید متخصص را نسبت به یک ارزیابی تشخیصی بسنجند. شمارش کامل سلول های خون و یک غربالگری مقرون به صرفه می باشد. مکن است که آزمایش هایی از جمله: آزمایش عملکرد کبدی، آزمایش های سرولوژی مربوط به هپاتیت، سنجش آنتی بادی ها و…

چنانچه دارای کهیر پوستی دردناک هستید، یا ضایعات بیش از ۲۴ ساعت پایدار باقی می مانند، انجام بیوپسی الزامی می باشد. کهیر مزمن ممکن است با اختلالات تیروئید همراه باشد، بنابراین یک آزمایش عملکرد تیروئید و آنتی بادی ضد تیروئید مهم می باشد. گفته می شود که بیماران مبتلا به کهیر پوستی زمانی خارش در آنان تشدید پیدا می کند که دچاراسترس‌های روحی و افسردگی شوند.

درمان کهیر پوستی

گفته می شود که در صورت وجود هر گونه عارضه ای غیر طبیعی در بدن ابتدا باید محرک های آن را کنترل نماییم و برای این منظور تبعیت از یک رژیم غذایی استاندارد و اصولی زیر نظر پزشک بسیار توصیه می شود (رژیم غذایی با محدودیت بسیار زیاد سودمند نیست). در صورتی که علائم رفع و بیماری پوستی برطرف نشد، مراجعه به یک متخصص حاذق برای درمان کهیر پوستی ضروری است. تاکید می کنیم که بیمار به صورت خودسرانه نباید از داروها و قرص هایی که زیر نظر پزشک نیست مصرف نماید، زیرا ممکن است که عوارض جانبی جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. شایان ذکر است گفته شود که درمان کهیر پوستی مزمن ممکن است مدت زمان زیادی به طول بکشد که نباید موجب دلسردی و اضطراب بیمار گردد.

ظاهر بیمار مبتلا به کهیر پوستی چگونه است؟

• ضایعات اریتماتو(ضایعات غیر قرینه) و به شدت خارش دار هستند و حدود کاملا مشخصی دارند و اغلب از وسط شروع به محو شدن می کنند.
• ضایعاتی که پس از برخورد با سرما (مثلا قالب یخ) پدیدار می شوند، علت اصلی کهیر پوستی ناشی از سرما است.
• ضایعات نقطه ای بدنبال ورزش یا دوش آب داغ به علت پاسخ کولی نرژیک هستند.
• ضایعاتی که ظرف ۳۰ دقیقه پس از غذا خوردن، تماس، یا خوردن دارو ظاهر می شوند ممکن است به علت واکنش آلرژیک همراه با کهیر پوستی باشند.
• کهیر دردناک ممکن است نشانه ای از یک واسکولیت ( نوعی التهاب دردیواره عروق خونی ) زمینه ای باشد.
• وجود درد در ضایعات، تداوم ضایعات بیش از ۲۴ ساعت دریک نقطه و بجای گذاردن لک پوستی در طی فاز بهبودی مهم هستند و نیازمند بررسی های بعدی می باشند.
• درماتوگرافیسم: تورم گذرا که به دنبال فشار آوردن روی پوست ایجاد می شود.

کهیر پوستی فشاری

وجه مشخصه این شکل از کهیرهای فیزیکی، تورم دردناک یا سوزشی، خارش دار و عمیقی است که یا بصورت تاخیری 4 الی 6 ساعت پس از یک تحریک فشارنده ظاهر شده یا زودتر ظرف ۳۰ دقیقه تا ۲ساعت بوجود و 8 تا 72 ساعت ادامه می یابد. سن ابتلای بیماران به این کهیر پوستی، به طور متوسط اوایل دهه 30 یا دهه چهارم زندگی می باشد. این بیماری اغلب سیر مزمن دارد و به طور متوسط چند سال ادامه می یابد.

شدت این بیماری در بسیاری از افراد، متوسط تا شدید است و خصوصا در افرادی که کارهای دستی انجام می دهند، طاقت فرسا است. غالبا، کهیر فشاری، کهیر پوستی مزمن و آنژیوادم، هرسه با هم در یک بیماری پدیدار می شوند. در یک مطالعه تحقیقاتی مشخص شد که 37 درصد بیماران مبتلا به کهیر مزمن، واجد کهیر فشاری تاخیری هم بودند. دست ها، پاها، تنه، کفل، لب ها و صورت با شیوع زیادی گرفتار می شوند. این ضایعات در اثر ایستادن، راه رفتن، استفاده از البسه تنگ یا نشستن طولانی مدت در سطوح سخت بوجود می آیند.

تشخیص

چون در کهیر فشاری تاخیری تورم، ساعت ها پس از وارد شدن فشار ایجاد می شود، لذا ممکن است نتوان فورا علت را تشخیص داد اما در کهیر فشاری فوری تشخیص ساده تر است. تورم عمقی مکرر در یک منطقه ای خاص، کلید تشخیص این نوع کهیر پوستی می باشد. ممکن است پدیدار شدن ویل در بیمارانی که درموگرافیسم مثبت دارند، به جای چند ساعت، اندک زمانی طول بکشد. برای ارزیابی کهیر فشاری تاخیری، گلوله ای شیشه ای (به قطر 4/1 سانتی متر)، مثل تیله را در سطح پشتی وسط ساعد قرار دهید.

نواری پارچه ای را روی تیله بگذارید، به طوری که دوسر نوار از ساعد آویزان شود، بعد آن را در پایین بازو گره بزنید. یک وزنه ای چهارکیلوگرمی را از این حلقه پارچه ای، به مدت 5 دقیقه آویزان کرده، نقطه ای تحت فشار تیله را 4 تا 8 ساعت بعد معاینه کنید. پیدایش یک تورم قابل لمس و قابل مشاهده در آن محل حاکی از وجود کهیر پوستی فشاری تاخیری است. متوسط زمان لازم برای بروز ویل ۳.۵ ساعت پس از تحریک فشاری است و به طور متوسط بعد از گذشت 10 ساعت، واکنش به حداکثر میزان خود می رسد و 36 ساعت دوام خواهد داشت (البته به یاد داشته باشید که اعداد فوق تقریبی هستند).

چه مواردی کهیر پوستی را تحریک می‌کنند

موارد زیر می‌توانند کهیر پوستی را تحریک کنند:

• خوردن غذاها یا خوراکی‌های خاص
• تماس با گیاهان، حیوانات، مواد شیمیایی و لاتکس خاص
• سرد، مانند آب سرد یا باد
• پوست داغ و عرق کرده ناشی از ورزش، استرس عاطفی یا خوردن غذاهای تند
• واکنش به دارو
• نیش حشره
• خاراندن یا فشار دادن روی پوست، مانند پوشیدن لباس های تنگ یا خارش دار
• یک عفونت
• مشکل در سیستم ایمنی شما
• آب یا نور خورشید که بسیار نادر ات.

درمان

آنتی هیستامین ها در درمان این بیماری تاثیر اندکی دارند. استروئیدهای سیستمیک، درمان موثری برای کهیرهای فشاری تاخیری طاقت فرسا می باشند. ممکن است مقادیر بیش از 30 میلی گرم در روز پردنیزون مورد استفاده قرار گیرد که بنابه دلایل عوارض جانبی کورتون سیستمیک، تاکید می شود. بهتر است که درمان و داروی خودسرانه استعمال نشود و مراجعه به یک کلینیک درمان آلرژی های پوستی مجهز موثرترین روش درمان به حساب می آید، در تمام کهیرهای مزمن، ازجمله کهیر پوستی فشاری، یکی از درمان های موثر، پرهیز از محرک های فشاری (پرهیز از لباس تنگ یا عدم نشستن طولانی مدت) کمک کننده هست.

سخن آخر

در این مقاله سعی کردیم انواع کهیر پوستی، روش های درمان و تشخیص این بیماری مزمن را به ساده ترین شکل ممکن توضیح دهیم. بثورات ناشی از کهیر، اغلب به صورت لکه های خارش دار شروع می شوند که به جوش های متورم با اندازه متفاوت تبدیل می شوند. همانطور که گفتیم، کهیر پوستی مزمن می تواند بسیار ناراحت کننده باشد و خواب و فعالیت های روزانه را مختل کند. بدین منظور برای تشخیص و درمان آن باید حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. در صورت نیاز می توانید از طریق شماره تماس ۰۹۹۰۴۰۰۴۱۴۴ برای گرفتن وقت مشاوره تشخیص و درمان کهیر پوستی در تماس باشند.